NVAO: autonomie en vertrouwen

Ik was vorige week bij een informatieve bijeenkomst van de NVAO. Goed initiatief! Afdelingshoofd René Hageman hield daarbij een korte inleiding over o.a. de strategie van de NVAO. Gezien de aard van de NVAO als organisatie kun je je afvragen in hoeverre deze een eigen strategie kent, of vooral wordt bepaald door de politieke dynamiek. Hoe het ook zij, het motto is: autonomie, vertrouwen en verantwoording. Vertrouwen klinkt ons uiteraard bekend in de oren nu we bijna op het bordes van de koning staan.

Al met al bekroop mij een gevoel van ambivalentie tijdens de middag. Het motto in combinatie met uitspraken als ‘verantwoorden en verbeteren’ en de introductie van een ontwikkelgesprek, voelt ongemakkelijk. Kort na de terugkoppeling door het panel (onderdeel van de beoordeling bij het gedeelte verantwoording) wordt een school namelijk geacht een ontwikkelgesprek aan te gaan met dezelfde panelleden die de uiteindelijke beoordeling nog op papier moeten zetten. En dat is m.i. slechts symptomatisch voor de spagaat waarin wij en het systeem lijken te zitten. Het motto spreekt mij aan, maar de invulling ervan is halfslachtig en leidt daardoor tot een ongemakkelijke situatie.

Mooie uitgangspunten dus, maar nu nog een passende invulling. Dat vraagt lef, en vooral daadwerkelijk vertrouwen bij de ‘toezichthouder’ in het onderwijsveld. In plaats van toezicht op de uitkomst, hoort daar volgens mij toezicht op het proces bij. Met andere woorden er blijft maar een standaard over. Kan de organisatie/opleiding verantwoorden dat ze systematisch aan de kwaliteit van onderwijs werkt en daar dus alle stakeholders bij betrekt?

Het zou mooi zijn als clusters van opleidingen daarin zelf het eigenaarschap nemen door in aansluiting op een gezamenlijk opgesteld Beroeps- en Opleidingsprofiel met elkaar te bepalen hoe ze over de invulling en uitvoering daarvan met elkaar in gesprek komen om te borgen dat de overeengekomen kwaliteiten behaald worden. Zo leiden vertrouwen en autonomie vanzelfsprekend tot verantwoording. Eigenaarschap, ook bij studenten, wordt sterk bevorderd door vertrouwen en autonomie en helpt een houding te voorkomen als “Ok, als jij wilt dat ik door die hoepel spring om beloond te worden ....”. We kennen het kunstje nu, maar is dat de kwaliteit die we nastreven?

Dus politiek, NVAO en onderwijsveld: “Be brave!”.

Edvard